top of page

Ρεπερτόριο

Η Χορωδία Αγίου Αλεξάνδρου ερμηνεύει τη μουσική την οποία συνέθεσαν Έλληνες και Ρώσοι μουσουργοί του 19ου και του 20ού αιώνα για την ορθόδοξη λατρεία όπως η Θεία Λειτουργία, οι ακολουθίες της Βάπτισης, του Γάμου, εις Κεκοιμημένους κ.ά. Οι μουσικές αυτές συνθέσεις χρησιμοποιούν κυρίως ομοφωνικό και λιγότερο αντιστικτικό στυλ. Στο ρεπερτόριο της χορωδίας συμπεριλαμβάνεται και το τροπάριο της Θ΄ Ωδής του Κανόνα του Πάσχα "Ω, Πάσχα το μέγα" του Ιερωνύμου Κυπρίου του Τραγωδιστή (c. 1560), σύνθεση η οποία μετεγράφη πρόσφατα για ανδρική χορωδία και εμφανίζει πολλά από τα αντιστικτικά χαρακτηριστικά του 16ου αι.

Πρόκειται για έναν εναλλακτικό τρόπο ψαλμώδησης των μελών της ελληνορθόδοξης λατρείας, για μια διαφορετική μουσική προσέγγιση του ζητήματος που απ’ τη μια σέβεται τη βυζαντινή παράδοση και ακολουθεί το τυπικό και απ’ την άλλη ασπάζεται τις ιδέες και τις αρχές της ευρωπαϊκής κλασικορομαντικής αρμονίας. Είναι μια μουσική που από τις αρχές του 19ου μέχρι και τα τέλη του 20ου αι. ακολουθεί τις καμπές της ελληνικής ιστορίας. Η μουσική αυτή έχει επηρεαστεί, σαφώς και λόγω ιστορικών συνθηκών, από πολλούς εξωγενείς παράγοντες, τόσο ιστορικά όσο και καθαρά μουσικά. Οι πολλές ζυμώσεις με μουσικές παραδόσεις και υφολογικά στοιχεία διαφόρων χωρών του εξωτερικού, όπως Ρωσία, Ιταλία, χώρες της κεντρικής Ευρώπης κλπ, σε συνδυασμό με στοιχεία της Βυζαντινής μουσικής αλλά και άλλοι παράγοντες διαμόρφωσαν αυτό που σήμερα ονομάζεται ελληνική εκκλησιαστική πολυφωνική μουσική. Είναι ένα είδος το οποίο περικλείει πληθώρα συνθετικών και ερμηνευτικών στυλ, τα οποία όμως, όλα, ενώνει η ανάγκη για το νέο, για το καινοτόμο, για το διαφορετικό με λειτουργικό ρόλο και καλλιτεχνική αξία. Είναι ένα είδος του οποίου η ομορφιά φανερώνεται μέσα από την απλότητα και την ειλικρίνεια. 

Το Εκκλησιαστικό - λειτουργικό ρεπερτόριο της χορωδίας ομαδοποιείται στις ακόλουθες κατηγορίες:

 

 

α) στην Αθηναϊκή Πολυφωνική Εκκλησιαστική Σχολή, όπως οι

Αλέξανδρος Κατακουζηνός (Τεργέστη 1824 - Αθήνα 1892)

Θεμιστοκλής Πολυκράτης (Φιλιππούπολη 1863 - Αθήνα 1926)

Χρήστος Στρουμπούλης (Αθήνα, 1865 - 1903)

Πλάτων Ρούγκας (Αθήνα, 1887-1966)

Παναγιώτης Γλυκοφρύδης (Αθήνα, 1893 - 1944)

Παναγιώτης Γεωργίου (Αθήνα, 1915 - 1984)

Δημήτριος Δαπέργολας (Αθήνα, 1946-1996)

 

Από όλες αυτές τις συνθέσεις ιδιαίτερα σημαντικό είναι το μουσικό έργο του συνθέτη και Καθηγητή Βυζαντινής και θεωρητικών Ευρωπαϊκής Μουσικής στο Εθνικό Ωδείο, Παναγιώτη Γεωργίου (Αθήνα, 1915-1984), ο οποίος συνέθεσε δύο πλήρεις πολυφωνικές Θείες Λειτουργίες, εναρμόνισε τη μελωδία του Ιωάννη Σακελλαρίδη για το Τροπάριο της Κασσιανής τον Μάρτιο του 1961 σε μια πολυφωνική σύνθεση για τετράφωνη ανδρική χορωδία και solo Soprano, συνέθεσε και παρουσίασε το 1951 το μικρό Ορατόριο "Απόστολος Παύλος", του οποίου σήμερα σώζεται μόνον η αρχή και το τελευταίο χορωδιακό μέρος, και γενικά εναρμόνισε πλήθος βυζαντινών μελωδιών κυρίως για τη Χορωδία Αγίου Αλεξάνδρου.

 

β) σε παραδόσεις ορθόδοξης εκκλησιαστικής πολυφωνικής μουσικής άλλων χωρών. Τα έργα αυτής της κατηγορίας προσαρμόστηκαν -άγνωστο πότε και από ποιους- στο ελληνικό κείμενο της Θείας Λειτουργίας ήδη από τον 19ο αιώνα. Χαρακτηριστικές είναι οι συνθέσεις των Ρώσων και Ουκρανών μουσουργών, όπως οι:

-Dmitry Bortniansky (1751-1825)

-Pyotr Ivanovich Turchaninov (1779-1856)

-Gavriil Yakimovich Lomakin (1812-1885).

 

Πέραν των πολυφωνικών αυτών συνθέσεων που αναφέρθηκαν πιο πάνω, η Χορωδία Αγίου Αλεξάνδρου χρησιμοποιεί και

 

γ) μονόφωνες συνθέσεις με ισοκρατήματα, με έμφαση στην ορθόφωνη εκτέλεση, τη ρυθμική ακρίβεια και την τονική σταθερότητα.

 

     

 

bottom of page